Donderdag 2 oktober. Soms is het lastig om aan mensen uit te leggen wat je nou de hele dag doet op een school als de onze. "Leren die kinderen dan wel wat?" is vaak de vraag. Ja, ze leren zeker wat, heel veel zelfs, maar op andere manieren dan die we kennen uit het reguliere onderwijs. Cognitief leren, kennisverwerving, dat is leren voor de meeste mensen. Vanzelfsprekend is dat op De Vrije Ruimte ook leren, maar misschien is dat nog wel de gemakkelijkste vorm van leren. Een voorbeeld: Je wil vloeiend Engels leren spreken, hoe pak je dat aan? Je gaat op zoek naar iemand die jou daarbij kan helpen, speelt het spel VARIA voor Engels, doet een Engels kwartet, gaat via internet Live Mocha Engels doen, logeert een week bij een Engels gezin in Engeland… Er zijn veel mogelijkheden om aan deze leervraag te voldoen. En omdat een leerling het werkelijk wil leren, zal dat ook snel gaan.
Heel veel kennis doen kinderen op in het voorbijgaan: door naar anderen te kijken, erover te praten, een tekening te maken, te bouwen. Dus: kennisverwerving, maar niet in lesvorm. Maar er is ook die andere vorm van leren, waarbij het niet om kennisverwerving gaat. Het leren over je zelf: wie jij bent, wat jij wil, wie jou daarbij kan helpen; het leren omgaan met elkaar, het kunnen functioneren in een bepaalde omgeving en rekening houden met anderen die daar ook zijn. Dat leren, van en met elkaar, is zo enorm belangrijk. Als je dat niet kunt, wat heb je dan aan al die kennis?
Rook en vuur, dat was vandaag: Robin en Miquel gingen een vuurtje stoken, later ook Gijs. Na een paar misluke pogingen, had Miquel gevonden hoe het moest, rechtop staande takjes, met daartussenin dennennaalden. Het brandde als een tierelier, en ze hadden het helemaal zelf gedaan. Andere kinderen kwamen te hulp om nog meer dennennaalden en takjes te zoeken. We zagen wat er gebeurde als je er teveel naalden opgooide: het vuur doofde door gebrek aan zuurstof (dat wisten de kinderen prima te verwoorden). Dit is, wat ik zou noemen, een typische De Vrije Ruimte leersituatie: met elkaar iets tot stand brengen en intussen ook nog kennis opdoen over hoe je het best een vuur kunt maken.
