Vrijdag 18 december. Een drukke week, een volle dag. En aan het einde van de dag zei ik: het is goed dat het zo gegaan is. We waren niet op school, deze laatste dag voor de kerstvakantie. De dag van de kerstborrel, de optredens (toneelstuk, orkest, breakdance), de hapjes klaarzetten, het gebouw opruimen. Ik had er tegenop gezien om juist deze dag met bijna de hele groep op stap te gaan, maar het was fijn. Zo hoefde niemand zich al ruim van te voren druk te maken wie er nou mee zou doen met het optreden, hoe het zou gaan, en of het allemaal wel goed zou gaan. Het ging zoals het ging, en dat was prima.
Want wij reden, over niet al te gladde wegen, naar Naturalis in Leiden. Gert had dit geopperd en de kinderen waren heel enthousiast. Het was ook erg leuk. Een aardige man leidde ons door het museum, bleef overal kort staan, zei wat er te zien was, als voorbereiding op een aantal opdrachten. In tweetallen met een begeleider gingen de kinderen vervolgens de opdrachten maken: Acht foto’s van (stukjes van) dieren, met daaronder in willekeurige volgorde de acht namen van de dieren. Door het plaatsen van acht genummerde magneetjes moest de juiste foto bij de juiste naam gezet worden. De jongens en Emma en Zita gingen voor de punten, schoten door het museum en scoorden. Tommy zag alles als eerste en vond snel wat we moesten vinden. Dit groepje had uiteindelijk ook gewonnen. Mooi om te zien hoe gretig hij de vragen maakte.
Het mooiste vond ik zelf de uitspraak van de meneer die ons rondleidde. We bleven staan bij mineralen. "Als mineralen de tijd en de ruimte krijgen, groeien er kristallen uit", zei hij. En kinderen? Als zij de tijd en de ruimte krijgen om hun eigen weg te volgen, groeien ze uit tot krachtige volwassenen. Kristal is hun kern, een schitterend kleinood, diep van binnen, dat straalt naar buiten toe.
